treść strony

Profil uczniów klas wstępnych na przykładzie XV LO im. N. Żmichowskiej w Warszawie

Celem artykułu jest zbadanie reprezentacji społecznych uczniów szkoły z oddziałami dwujęzycznymi, dotyczących języka i kultury krajów francuskiego obszaru językowego. W badaniu wzięli udział zarówno uczniowie klasy wstępnej, którzy uczą się języka francuskiego w wymiarze 18 godzin tygodniowo, jak i uczniowie pierwszych klas dwujęzycznych, którzy w ubiegłym roku szkolnym pobierali naukę w klasie wstępnej. Zbadanie reprezentacji społecznych może – naszym zdaniem – pomóc właściwe zaplanować proces dydaktyczny i uczynić go bardziej efektywnym.

Szkoły z oddziałami dwujęzycznymi powstały w Polsce na początku lat 90. XX w. Niemniej jednak tradycja tego typu nauczania jest dawniejsza, czego dowodzi działalność chociażby XV LO im. N. Żmichowskiej w Warszawie. W chwili obecnej częściej niż o kształceniu dwujęzycznym mówi się o zintegrowanym kształceniu przedmiotowo-językowym (fr. ÉMILE – enseignement d’une matière intégré à une langue étrangère, ang. CLIL – Content and language integrated learning), które „ma umożliwić biegłe opanowanie zarówno danego pozajęzykowego przedmiotu, jak i języka, w którym naucza się tego przedmiotu, przy czym do każdego z tych elementów przywiązuje się taka samą wagę” (Eurydice 2007: 8). Należy więc przyjąć założenie, że uczeń klas dwujęzycznych równolegle do intensywnej nauki języka odkrywa – za jego pomocą – treści nauczane na przedmiotach niejęzykowych, poznając jednocześnie słownictwo specjalistyczne dzięki pracy z różnymi typami dyskursu naukowego właściwymi danej dziedzinie. Z tego powodu od uczniów podejmujących naukę w klasach dwujęzycznych wymagana jest znajomość  języka docelowego przynajmniej na poziomie A2. Obecne regulacje prawne stanowią, że naukę w klasach dwujęzycznych mogą podjąć uczniowie, którzy: — uczęszczali do tzw. klasy wstępnej2; — realizowali w klasach 7-8 nauczanie dwujęzyczne [wersja II.1.DJ]; — przystąpili do egzaminu ósmoklasisty z języka obcego nowożytnego; — mają poświadczoną znajomość języka obcego na poziomie A23. Dokładniejsze przyjrzenie się warunkom, jakie musi spełnić uczeń podejmujący naukę w oddziałach dwujęzycznych, sprawia, że ciekawe wydaje się zbadanie jego profilu. W dalszych partiach artykułu przedstawiono wyniki ankiety wśród uczniów XV LO im. N. Żmichowskiej w Warszawie. Badanie zostało przeprowadzone na początku września 2020 r. w klasie wstępnej oraz w klasach pierwszych, których uczniowie rok wcześniej uczyli się w klasie wstępnej.

XV Liceum Ogólnokształcące im. N. Żmichowskiej w Warszawie

Nauczanie języka francuskiego wpisane było w program liceum im. Narcyzy Żmichowskiej od początku jego istnienia, czyli od roku 1919. Znajomość tego języka miała być częścią dobrej edukacji oferowanej dziewczętom z mniej zamożnych rodzin. Od początku także historię szkoły tworzyli nauczyciele języka francuskiego. Podczas okupacji pierwsze zajęcia tajnego nauczania odbywały się w mieszkaniu romanistki Marii Zysowej. Po wojnie charyzmatyczna i niezwykle odważna nauczycielka Henryka Landy-Martyniakowa zarażała dziewczęta miłością do języka Moliera, ucząc je z samodzielnie przygotowanych wypisów, w których nudne czytanki zastąpione zostały fragmentami wielkich tekstów literatury francuskiej. W latach pięćdziesiątych Henryka Landy-Martyniakowa przetrzymywana była w więzieniu stalinowskim. Nie złamało to jednak jej ducha i chęci kształcenia młodzieży. Po wyjściu z więzienia została dyrektorką szkoły i to dzięki jej staraniom w roku 1956 szkoła weszła w skład szkół stowarzyszonych UNESCO. I to tak zwany „eksperyment UNESCO” pozwolił w trudnych czasach żelaznej kurtyny zbudować w Żmichowskiej pierwszą „sekcję dwujęzyczną”, czyli wprowadzić nauczanie przedmiotów w języku francuskim. Dzięki „eksperymentowi” uczniowie i nauczyciele XV LO mogli wyjeżdżać na wymiany i konferencje do Francji czy Belgii. I wszystko to w czasach, gdy takie wyjazdy były bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Tradycje „eksperymentu UNESCO” kontynuuje dziś sekcja dwujęzyczna. Pasję do nauki nauczyciele sekcji starają się rozbudzać, realizując – poza nauką języka francuskiego – liczne projekty. Uczniowie uczestniczą w zajęciach teatralnych, mogą brać udział w koncertach piosenki francuskiej, uczą się literatury francuskiej i poznają historię francuskiego kina. Dzięki zajęciom z historii i geografii krajów frankofońskich mają okazję przekonać się, że francuski to nie tylko język, który jest używany w europejskim heksagonie, jak zwykło się nazywać Francję. Pod okiem francuskich nauczycieli uczniowie tworzą gry komputerowe i biorą udział w audycjach radiowych. Dzięki bliskim kontaktom z Instytutem Romanistyki Uniwersytetu Warszawskiego żmichowiacy mają okazję słuchać wykładów i konferencji wybitnych specjalistów. A przecież francuski w Żmichowskiej to nie tylko lekcje francuskiego. To również odkrywanie biologii i chemii w tym języku, odkrywanie świata z innej – bo francuskojęzycznej – perspektywy na lekcjach wiedzy o społeczeństwie czy rozwiązywanie trudnych problemów matematycznych wraz z francuskimi kolegami w ramach projektu „Maths en jeans”. Żmichowska jest więc szkołą, którą trudno byłoby sobie wyobrazić bez języka francuskiego. Oczywiście cieszy to pracujących tam nauczycieli, ale również nieustannie zobowiązuje ich do wytężonego wysiłku.

Badanie ankietowe

Założenia badania

Badanie ankietowe, którego wyniki przedstawiono w dalszej części artykułu, zostało przeprowadzone we wrześniu 2020 r. wśród uczniów rozpoczynających naukę w klasie wstępnej (N1=28), jak również wśród uczniów rozpoczynających naukę w dwujęzycznej klasie pierwszej o profilu literackim lub biologiczno- -chemicznym (N=30). W przypadku tej drugiej grupy badaniu zostali poddani tylko ci uczniowie, którzy wcześniej uczęszczali do klasy wstępnej. Badanie przeprowadzono za pomocą ankiety przygotowanej w wersji elektronicznej4. Cele badania przedstawia poniższa tabela. 

Celem badania nie było wykazanie korelacji pomiędzy dwoma grupami uczniów o podobnym – a jednocześnie różnym – profilu. W przypadku uczniów klasy wstępnej podjęte działania badawcze miały na celu określenie ich oczekiwań językowych oraz doświadczenia związanego z językiem francuskim i kulturą krajów francuskojęzycznych. Jeśli zaś chodzi o uczniów klas pierwszych, badanie miało wykazać, dlaczego zdecydowali się oni kontynuować naukę w liceum z oddziałami dwujęzycznymi, jak również pokazać ich wyobrażenia o języku i kulturze krajów francuskojęzycznych. Równie istotna była ich samoocena w zakresie umiejętności w języku francuskim, ponieważ stanowi ona istotny element motywacyjny w procesie kształcenia językowego, zwłaszcza w przypadku nauki w klasach dwujęzycznych, w których język obcy stanowi medium treści niejęzykowych.

Ankieta wśród uczniów klasy wstępnej – analiza wyników

Motywy podjęcia nauki w klasie wstępnej

Poniższa tabela przedstawia wyniki ankiety dotyczące motywów podjęcia nauki w klasie wstępnej. Zadaniem osoby ankietowanej było wybranie – dla każdej jednostki ankiety – jednej z wartości pomiędzy 1 a 5, gdzie 1 = wcale, a 5 = w bardzo dużym stopniu. Dla każdej jednostki pytania została policzona średnia arytmetyczna wraz z odchyleniem standardowym pokazującym, jak duży jest rozrzut pomiędzy odpowiedziami wskazanymi przez respondentów.

Wyniki przedstawione w tabeli jasno pokazują, że wybór uczniów był świadomy i ukierunkowany. Ani grupa rówieśnicza, ani rodzice nie byli inicjatorami tego wyboru, co może wskazywać na samodzielną decyzję podjęcia nauki w klasie wstępnej. Zdecydowana większość  badanych uczniów planuje wybór klasy o profilu dwujęzycznym, co pozostaje w zależności z dobrymi opiniami zasłyszanymi o szkole, w której uczniowie pobierają naukę. Równie istotnym czynnikiem jest chęć podjęcia studiów we Francji lub innym kraju francuskojęzycznym, jak również fakt, że język francuski może być dodatkowym atutem na rynku pracy. Poza tym niewielu uczniów ma francuskojęzycznych przyjaciół lub rodzinę mieszkającą we Francji lub innym kraju francuskojęzycznym, co jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę mało zróżnicowany (pod względem językowym i kulturowym) kontekst, w jakim uczniowie funkcjonują.

Oczekiwania uczniów dotyczące znajomości języka francuskiego

W poniższej tabeli pokazano analizę odpowiedzi (przedstawionych w skali procentowej) na pytanie dotyczące znajomości języka francuskiego przez uczniów po roku nauki w klasie wstępnej. Do stworzenia zestawu pytań użyto deskryptorów dla poziomu A2 według ESOKJ, ponieważ osiągnięcie poziomu A2 jest warunkiem sine qua non podjęcia nauki w klasie dwujęzycznej w liceum ogólnokształcącym. W kwestionariuszu ankiety zachowano kolejność  deskryptorów zamieszczonych w dokumencie Rady Europy. Zadaniem uczniów było wybranie – dla każdej jednostki pytania – jednej wartości liczbowej spomiędzy 1 (=nie będę umiał/a), a 5 (=będę bardzo dobrze umiał/a). Pozwoliło to na policzenie średniej arytmetycznej wraz z odchyleniem standardowym. T

Analiza odpowiedzi respondentów pokazuje, że są oni pozytywnie nastawieni do skuteczności nauki w klasie wstępnej. Nieco mniejszy entuzjazm widać tylko w umiejętnościach takich, jak np. oglądanie seriali po francusku (nawet jeśli towarzyszą im napisy), pisanie listu prywatnego czy udział w zwykłej rozmowie.

Reprezentacje społeczne uczniów dotyczące języka francuskiego oraz kultury krajów francuskiego obszaru językowego

Reprezentacje dotyczące przydatności języka francuskiego

Wyobrażenia o przydatności języka wpływają znacząco na motywację do jego nauki. Poniższa tabela pokazuje odpowiedzi ankietowanych uczniów (analiza procentowa).

Powyższe dane jasno wskazują, że uczniowie postrzegają język francuski jako przydatny, zwłaszcza w tych sferach życia, w których może on być dodatkowym atutem, np. w życiu prywatnym czy w kontaktach z obcokrajowcami. Niewątpliwie uczniowie postrzegają przydatność języka francuskiego w kontekście dalszej edukacji (co jest prawdopodobnie związane z chęcią podjęcia nauki w klasie dwujęzycznej w kolejnym roku szkolnym) oraz ścieżki zawodowej. Na uwagę zasługuje fakt, że 83% uczniów uważa, iż warto się uczyć francuskiego dla osobistej satysfakcji, co może być dobrym prognostykiem w dalszej nauce, ponieważ wskazuje na wysoką motywację wewnętrzną uczniów. R

eprezentacje społeczne dotyczące nauki języka francuskiego

Kwestionariusz ankiety został przeprowadzony w drugiej połowie września, uczniowie mieli więc już za sobą kilkadziesiąt lekcji języka francuskiego.

Analiza wyników pokazuje, że uczniowie raczej nie postrzegają języka francuskiego jako języka łatwego do nauki, przy czym zakładają, że najwięcej trudności mogą im sprawić sprawności produktywne (mówienie i pisanie), jak również nauka wymowy. Dla nauczyciela jest to cenna informacja, ponieważ może tak zaplanować swoje działania dydaktyczne, aby uczniowie przekonali się, że – przy użyciu odpowiednich strategii – opanowanie wspomnianych umiejętności może być łatwiejsze.

Język francuski jako zjawisko językowe

W poniższej tabeli zostały zebrane odpowiedzi uczniów dotyczące postrzegania języka francuskiego jako zjawiska językowego.

Z analizy wyników ankiety jasno wynika, że charakterystyczna wymowa „r” stanowi główny wyznacznik języka francuskiego dla ankietowanych uczniów. Niewielu uczniów postrzega gramatykę języka francuskiego jako logiczną, natomiast zdecydowana większość ankietowanych uznaje wymowę francuską za trudną, co potwierdza raz jeszcze obawy uczniów dotyczące nauki fonetyki przedstawione wcześniej. 

Język francuski jako zjawisko estetyczne

Tab. 7. Język francuski jako zjawisko estetyczne – uczniowie klasy wstępnej 

 

Wyobrażenia uczniów klas wstępnych dotyczące aspektu estetycznego języka francuskiego są raczej pozytywne. Zdecydowana większość uczniów utożsamia go z elegancją, romantycznością, wyjątkowością, prestiżem oraz ładnym brzmieniem. Dla większości jest to również język, który nie jest dostępny dla wszystkich. Język francuski jako zjawisko kulturowe

Tab. 8. Język francuski jako zjawisko kulturowe – uczniowie klasy wstępnej 

 

Jeśli chodzi o reprezentacje społeczne języka francuskiego ujmowanego jako zjawisko kulturowe, to opinie uczniów są nieco bardziej podzielone. Większość kojarzy język francuski z aspektami kultury popularnej, takimi jak gastronomia, moda, film, piosenka, ale także ze sztuką. Mniej liczni są uczniowie, którzy kojarzą francuski z ważnymi wydarzeniami historycznymi czy literaturą. Język francuski jako zjawisko społeczne

Tab. 9. Język francuski jako zjawisko społeczne – uczniowie klasy wstępnej 

 

Jeśli chodzi o postrzeganie języka francuskiego w wymiarze społecznym, to wyobrażenia uczniów są zdecydowanie pozytywne. Większość badanych utożsamia francuski z wielokulturowością, ciekawymi podróżami i miejscami do zobaczenia w świecie, co wskazuje ponownie na wysoką motywację uczniów do nauki. Język francuski jako zjawisko polityczne

Tab. 10. Język francuski jako zjawisko polityczne – uczniowie klasy wstępnej 

 

Reprezentacje uczniów dotyczące języka francuskiego w aspekcie politycznym są różne. Dość spora grupa respondentów postrzega francuski jako język dyplomacji czy język, który niesie za sobą wartości demokratyczne i jest językiem komunikacji międzynarodowej. Ale równie liczni są uczniowie, którym ten język nie kojarzy się z dyplomacją czy instytucjami Unii Europejskiej, co także otwiera pole do odpowiednio ukierunkowanych działań dydaktycznych. Ankieta wśród uczniów klas pierwszych dwujęzycznych – analiza wyników Podobne badanie, również z użyciem kwestionariusza ankiety, zostało przeprowadzone wśród uczniów klas pierwszych, którzy podjęli naukę w oddziałach dwujęzycznych po rocznej nauce w klasie wstępnej XV LO im. N. Żmichowskiej w Warszawie. Celem działań badawczych była diagnoza motywów podjęcia nauki w klasach, w których część przedmiotów jest nauczana w języku francuskim, a także diagnoza samooceny uczniów w zakresie umiejętności nabytych na lekcjach języka francuskiego w klasie wstępnej, jak również – podobnie jak w przypadku uczniów klas wstępnych – zbadanie reprezentacji społecznych w zakresie języka francuskiego oraz kultury krajów francuskiego obszaru językowego. Uzyskane wyniki miały umożliwić ocenę skuteczności działań dydaktycznych podejmowanych w klasie wstępnej oraz właściwie ukierunkować działania nauczycieli języka francuskiego i przedmiotów niejęzykowych nauczanych w języku francuskim w klasach pierwszych. Motywy podjęcia nauki w klasie dwujęzycznej

Tab. 11. Motywy podjęcia nauki w klasie dwujęzycznej przez uczniów klas pierwszych 

 

Analiza odpowiedzi uczniów pokazuje, że wybór oddziału dwujęzycznego był świadomy i samodzielny. Przede wszystkim respondenci uważają, że znajomość języka francuskiego będzie ich atutem podczas poszukiwania pracy, dość duża grupa uczniów planuje także podjęcie studiów we Francji lub innym kraju francuskojęzycznym. Uczniowie są zainteresowani kulturą krajów francuskiego obszaru językowego i zawsze chcieli uczyć się języka francuskiego, co może wskazywać – podobnie jak w przypadku uczniów klas wstępnych – na dość silną motywację wewnętrzną uczniów, co jest dobrym prognostykiem efektywnej nauki. Równie istotnym czynnikiem wpływającym na podjęcie nauki w klasach z tzw. wykładowym francuskim były dobre opinie zasłyszane o szkole. Samoocena uczniów dotycząca znajomości języka francuskiego

Tab. 12. Samoocena uczniów klas pierwszych dwujęzycznych dotycząca znajomości języka francuskiego po roku nauki w klasie wstępnej 

 

Samoocena uczniów w zakresie umiejętności w języku francuskim po rocznej nauce klasie wstępnej jest relatywnie wysoka. Uczniowie dość dobrze oceniają swoje umiejętności w zakresie sprawności receptywnych, nieco niżej jednak – te dotyczące bardziej „autentycznego” użycia języka: oglądania seriali po francusku czy rozmowy w tym języku. Jest to istotna wskazówka, zwłaszcza dla nauczycieli francuskiego, którzy mogą ukierunkować swoje działania dydaktyczne na te właśnie elementy, zwiększając tym samym poczucie własnej skuteczności uczniów (por. np. Bandura 2003; Smuk 2016; Sujecka-Zając 2016), co powinno wpłynąć pozytywnie na motywację tych ostatnich. Reprezentacje społeczne dotyczące przydatności języka francuskiego

Tab. 13. Reprezentacje uczniów klas pierwszych dwujęzycznych dotyczące przydatności języka francuskiego 

 

Wyobrażenia uczniów dotyczące użyteczności języka francuskiego są en gros pozytywne. Warto podkreślić, że zdaniem uczniów jest on przydatny w zdobyciu dobrej pracy i w dalszej nauce, co raz jeszcze wskazuje na jasno określone cele uczniów dotyczące ich przyszłości. Istotne wydaje się również to, że nauka języka jest ważna dla respondentów, jeśli chodzi o ich osobistą satysfakcję, co ponownie wskazuje na silną motywację do nauki.

Reprezentacje dotyczące nauki języka francuskiego

Tab. 14. Reprezentacje uczniów klas pierwszych dwujęzycznych dotyczące nauki języka francuskiego 

 

Co do wyobrażeń uczniów dotyczących nauki języka francuskiego (przypomnijmy, że uczniowie w chwili badania mieli za sobą rok intensywnej nauki języka), to są one dość jasno określone. Nauka języka francuskiego jawi się im jako proces niełatwy: wyniki potwierdzają, że tylko czytanie ze zrozumieniem nie sprawia uczniom trudności. Rozwijanie pozostałych sprawności oraz nauka podsystemów nie jest dla uczniów prosta. Niemniej jednak samoświadomość trudności, jakie mogą pojawić się w trakcie nauki, skorelowana z wysoką motywacją poznawania języka, może być traktowana jako dobry prognostyk na kolejne etapy kształcenia.

Język francuski jako zjawisko językowe

W tabeli zostały zebrane odpowiedzi uczniów dotyczące postrzegania języka francuskiego jako zjawiska językowego:

Tab. 15. Język francuski jako zjawisko językowe – uczniowie klas pierwszych dwujęzycznych 

 

Jeśli chodzi o reprezentacje uczniów dotyczących języka francuskiego jako zjawiska stricte językowego, można stwierdzić, że są one dość typowe dla uczniów polskojęzycznych: język francuski kojarzy się im z trudną wymową, charakterystyczną wymową „r” oraz mało logiczną gramatyką. Znów można stwierdzić, że nauczyciele francuskiego stoją przed nie lada wyzwaniem: ich zadaniem powinno być pokazanie, że gramatyka francuska jest bardzo logiczna, a w wymowie obowiązują ściśle określone zasady. Co więcej, warto też przedstawiać liczne odmiany języka francuskiego, co uświadomi uczniom, że „r” języczkowe jest zaledwie jednym z możliwych wariantów wymowy. 

Język francuski jako zjawisko estetyczne

Tab. 16. Język francuski jako zjawisko estetyczne – uczniowie klas pierwszych dwujęzycznych

 

 Co do postrzegania języka francuskiego jako zjawiska politycznego opinie uczniów są nieco bardziej podzielone. Ponad 1/3 uczniów nie kojarzy języka francuskiego z dyplomacją i z instytucjami Unii Europejskiej czy z wartościami demokratycznymi. Jednak dla dość licznej grupy francuski jest językiem komunikacji międzynarodowej.

Jeśli chodzi o postrzeganie języka francuskiego jako zjawiska estetycznego, reprezentacje uczniów są dość pozytywne. Francuski jest utożsamiany przez większość uczniów z elegancją, romantycznością i ładnym brzmieniem. Dla wielu respondentów jest on także językiem wyjątkowym oraz językiem elitarnym, który wyróżnia ich pozytywnie. Język francuski jako zjawisko kulturowe

Tab. 17. Język francuski jako zjawisko kulturowe – uczniowie klas pierwszych dwujęzycznych 

 

Co do postrzegania języka francuskiego jako zjawiska kulturowego, to wielu z badanych uczniów utożsamia go z wykwintną kuchnią, modą, sztuką, literaturą czy filmem. Liczni są jednak uczniowie, którzy nie kojarzą francuskiego ani z ważnymi wydarzeniami historycznymi, ani z piosenką francuską, co może dziwić, biorąc pod uwagę roczną naukę języka francuskiego w wymiarze 18 godzin tygodniowo. Język francuski jako zjawisko społeczne

Tab. 18. Język francuski jako zjawisko społeczne – uczniowie klas pierwszych dwujęzycznych 

 

Jeśli chodzi o postrzeganie języka francuskiego jako zjawiska społecznego, to wielu respondentów kojarzy go z wielokulturowością, co może być konsekwencją zajęć poświęconych szeroko rozumianej frankofonii, które stanowią integralny element programu klasy wstępnej. Wielu uczniów utożsamia też język francuski z ciekawymi podróżami oraz interesującymi miejscami, które można zwiedzić. Dość duże grono uczniów postrzega język francuski w korelacji z ciekawymi ludźmi. Język francuski jako zjawisko polityczne

Tab. 19. Język francuski jako zjawisko polityczne – uczniowie klas pierwszych dwujęzycznych 

 

Co do postrzegania języka francuskiego jako zjawiska politycznego opinie uczniów są nieco bardziej podzielone. Ponad 1/3 uczniów nie kojarzy języka francuskiego z dyplomacją i z instytucjami Unii Europejskiej czy z wartościami demokratycznymi. Jednak dla dość licznej grupy francuski jest językiem komunikacji międzynarodowej.

Podsumowanie

Z przedstawionej analizy wynika, że uczniów klasy wstępnej i pierwszych klas dwujęzycznych XV LO im. N. Żmichowskiej w Warszawie charakteryzuje wysoka motywacja do rozpoczęcia i do kontynuacji nauki języka francuskiego. Zarówno oczekiwania dotyczące umiejętności nabytych podczas nauki w klasie wstępnej, jak i samoocena uczniów klas pierwszych są zbieżne z zakładanymi celami edukacyjnymi (poziom A2 według ESOKJ). Zbadanie reprezentacji uczniów dotyczących tak nauki, jak i języka oraz kultury krajów francuskojęzycznych wydaje się konieczne, aby właściwie zaplanować proces dydaktyczny. Wyniki badania pokazały, że zainteresowanie uczniów tym obszarem językowym jest dość duże, co jest szczególne istotne, biorąc pod uwagę to, że są to osoby w dużej mierze polskojęzyczne i nie mają na co dzień kontaktu z osobami francuskojęzycznymi. Co więcej, uczniowie wykazują się również dużą świadomością korzyści wynikających ze znajomości języka francuskiego, który nie kojarzy im się tylko z elegancją i dobrą kuchnią, ale przede wszystkim z lepszymi perspektywami na rynku pracy i otwarciem na inny sposób postrzegania świata, jego wielokulturowość i różnorodność. Biorąc pod uwagę te czynniki, nauczyciele XV LO stają przed wyzwaniem podtrzymania motywacji swoich uczniów do pięcioletniej nauki języka, co osiągają nie tylko codzienną pracą wzbogaconą o wykorzystanie nowych technologii na lekcjach języka i przedmiotów niejęzykowych, ale również poprzez organizację wymian ze szkołami z krajów frankofońskich, konkursów czy obchodów dni kultury frankofońskiej, które wpływają pozytywnie na reprezentacje społeczne uczniów dotyczące badanych obszarów, co w praktyce przekłada się na pozytywną motywację warunkującą efektywną naukę.

BIBLIOGRAFIA

  • Banudra, A. (2003), Autoefficacité. Le sentiment d’efficacité personnelle, Paris-Bruxelles: Éditions de Boeck Université.
  • Eurydice (2007), Zintegrowane kształcenie przedmiotowo-językowe w szkołach w Europie, , [dostęp: 3.02.2020]
  • Europejski system opisu kształcenia językowego (ESOKJ) (2003), Warszawa: Centralny Ośrodek Kształcenia Nauczycieli.
  • Jodelet, D. (1994), Les représentations sociales, Paris: PUF.
  • Kucharczyk, R., Szymankiewicz, K. (2020a), Les représentations de la langue française chez des élèves polonophones. Quel impact sur le choix de la langue étrangère à l’école, „Neofilolog”, nr 55/2, str. 173–194, , [dostęp: 3.02.2020].
  • Kucharczyk, R., Szymankiewicz, K. (2020b), Uwarunkowanie wyboru nauki języka francuskiego przez polskich licealistów, „Acta Neophilologica”, t. 1, nr XXII, s. 73–90, , [dostęp: 3.02.2020]. 
  • Smuk, M. (2016), Od cech osobowości do kompetencji savoir-être w nauce języków obcych, Lublin/Warszawa: Instytut Romanistyki/Werset.
  • Sujecka-Zając, J. (2016), Kompetentny uczeń na lekcji języka obcego. Wyzwania dla glottodydaktyki mediacyjnej, Lublin/Warszawa: Instytut Romanistyki/Werset.

Powiązane artykuły