Metody pracy z dziećmi w przedszkolu
Zabawy, gry i projekty dla dzieci przedszkolnych powinny być mocno zróżnicowane. Jeden moduł lekcyjny może być krótki (np. 20 min), po czym – jeśli to możliwe – po innych zajęciach można znów wrócić do nauki języka. Zamiast organizować typowe lekcje angielskiego, można prowadzić po prostu część zajęć w tym języku, jeśli nauczyciel dysponuje odpowiednimi kompetencjami.
Język, w którym nauczyciel komunikuje się z dziećmi, nie powinien być ani za łatwy, ani za trudny. Dzieci nie muszą rozumieć wszystkiego, ale warto zaakcentować kluczowe słowa. Te słowa będą wkrótce przez dzieci używane. Odpowiedni dobór treści i formy gwarantuje, że dzieci będą miały motywację do nauki i odczują ją jako sensowną. Częsta w pracy z dziećmi tematyka, to m.in.:
- Pozdrowienia i zwyczaje;
- Części ciała;
- Świat zwierząt;
- Kolory i kształty (wielkości);
- Pojazdy i odgłosy;
- Ubrania;
- Dom, rodzina;
- Życie codzienne;
- Jedzenie;
- Pogoda, przyroda.
Piosenki i rymowanki (chants, nursery rhymes) dają możliwość zabawy w grupie i efektywnego uczenia się całych zwrotów poprzez kojarzenie podobnych dźwięków. Dzieci dobrze się bawią, rozwijają wyobraźnię, koordynację ruchową, skojarzenia i umiejętności społeczne. Zmysł muzyczny dzieci warto też wykorzystać w następujący sposób: dzieci uczą się intonacji zdań w piosence poprzez śpiewanie ich, następnie skaczą po „niewidzialnych kamieniach” zgodnie z melodyką zdania: akcentowane wyrazy to duże kamienie, na których można przystanąć, a po tych nieakcentowanych, jak np. the, trzeba się jedynie prześlizgnąć.
Inną ważną metodą pracy z przedszkolakami jest udawanie, czyli symulacje codziennych czynności: w domu, w sklepie, na przyjęciu, na wycieczce, w zoo. Dzieci uwielbiają takie zabawy, gdyż dają im one olbrzymią motywację do poznawania świata, a przy okazji możliwość spontanicznego używania języka obcego.
Rymowanki
Na rynku jest mnóstwo książeczek, pakietów i stron internetowych z zabawami słownymi dla dzieci. Najpopularniejszymi materiałami są plakaty i fiszki (flashcards). Bardzo dobrym sposobem uczenia fragmentów zdań/wyrażeń (chunks) i utrwalania poprawnej wymowy (zwłaszcza samogłosek, które różnią się od polskich), są rymowanki. Warto o nich pamiętać, bo w ten sposób uczymy słów w kontekście, choć ograniczonym.
- A cat in the hat.
- A fox in the box.
- A cook with a book.
- A boy with a toy.
- A star on a car.
- A key in the tea.
- A coat on the boat.
Nauczyciel może sam wymyślać tego typu rymowanki. Należy ilustrować je obrazkami, najlepiej dającymi się montować i demontować. Dzieci operują obrazkami, pokazując, czy rozumieją, co mówi nauczyciel, czyli gdy usłyszą a star on a car, umieszczają obrazek gwiazdy na samochodzie. A gdy usłyszą a fox in the box, będą miały za zadanie otworzyć w jakiś sposób pudełko, aby umieścić w nim lisa. Następnie powtarzają te rymowanki i uczą się ich na pamięć. Na kolejnej lekcji nauczyciel może sprawdzać zrozumienie rymowanek, wskazując na chłopca z zabawką: – A cook with a book? – NO. – A boy with a toy? – YES. Dzieci mogą też między sobą sprawdzać zgodność wyrażeń z ilustracjami. W dalszej kolejności dzieci mogą same rysować, kolorować i wycinać te przedmioty, bawiąc się nimi i układając je w różnych konfiguracjach. Ciekawą odmianą tego ćwiczenia jest też polecenie rysowania jednej tylko rzeczy, a potem szukanie rymującej się pary do wybranego słowa.
Piosenki dla najmłodszych
Śpiewane rymowanki należą do wieloletniej tradycji w kulturze anglosaskiej. Nie bez powodu są one wciąż popularne – mają niezwykły urok i często niebanalną melodię. Pozwalają ćwiczyć aparat mowy, a co za tym idzie – uczą poprawnej wymowy słów i łączenia ich, a także intonacji. Przykładem mogą być Hot cross buns czy Baa baa black sheep.
Ogromny zbiór takich śpiewanych wierszyków można znaleźć na stronie: http://www.rhymes.org.uk/. Niektóre z nich nie znajdą praktycznego zastosowania na lekcji, gdyż zawierają archaiczne słownictwo. Warto odnaleźć w Internecie wersje muzyczne tych wierszyków, zaśpiewane wyraźnie i z dobrym akcentem.
Znane też są piosenki dla nieco starszych dzieci, jak: Old MacDonald Had a Farm, The Wheels on The Bus Go Round lub Ten Green Bottles, które można znaleźć w animowanych wersjach (różnej jakości) na YouTube.
W tej „kopalni filmów” znajdziemy gotowe wersje krótkich bajek dla dzieci, jak: Goldilocks and The 3 Bears, The 3 Little Pigs, czy Little Red Riding Hood. W Internecie jest wiele stron edukacyjnych, na których możemy znaleźć teksty znanych piosenek i ilustracje do nich, często z filmikiem animowanym. Od czasu do czasu można pokazać dzieciom te gotowe materiały, ale warto pamiętać, że uczniowie potrzebują też ruchu, osobistego zaangażowania i rozmaitej stymulacji, dlatego filmik powinien być raczej punktem wyjścia do innej zabawy.
Jeśli zależy nam na nauczeniu słownictwa dotyczącego zwierząt, owoców, kolorów, części ciała itp. – strona http://www.dreamenglish.com/freechants oferuje duży wybór prostych piosenek. Z tej strony możemy zaczerpnąć gotowe nagrania w plikach MP3, często łącznie z obrazkami do pokazywania. Jest to strona amerykańska i z takim akcentem śpiewa lektor – warto być tego świadomym, bo dzieci są wrażliwe na różnice w wymowie. Pomyślmy też o tym, jak można wpleść imiona dzieci w wersji polsko- lub anglojęzycznej w te rymowanki. Dla przykładu:
- My name’s John and I’m a frog – jump, jump, jump.
- My name’s Kate and I’m a cat – miaow, miaow, miaow.
- My name’s Maggie and I’m a fish – splash, splash, splash.
- My name’s Robbie and I’m a mouse – squeak, squeak, squeak.
- My name’s Ania and I’m a bird – flap, flap, flap.
Inne możliwości twórczej zabawy z językiem, doceniane przez starsze i bardziej zaawansowane językowo dzieci wymieniam niżej.
Tzw. łamańce językowe (tongue twisters):
- She sells seashells on the seashore.
- Mix a box of mixed biscuits with a boxed biscuit mixer.
- Toy boat. Toy boat. Toy boat.
- Six thick thistle sticks. Six thick thistles stick.
- Good blood, bad blood.
- Three free trees.
Anegdoty o zwierzętach:
- Why do birds fly south for the winter? Because it’s too far to walk.
- What goes up slowly and comes down quickly? An elephant in a lift.
- What do you give an elephant with big feet? Plenty of room!
- Why did the chicken cross the road? To get to the other side.
- Why does everyone love cats? Because they’re purr-fect!
- Where do cows go with their friends? The moooovies!
Zagadki (riddles):
- What has a face and two hands but no arms or legs? A clock.
- What has a neck but no head? A bottle.
- Which letter of the alphabet has the most water? The C.
- What has to be broken before you can use it? An egg.
- What begins with T, ends with T and has T in it? A teapot.
- Which month has 28 days? All of them of course!
