Numer: 2020/2
Tematyka: Podnoszenie jakości nauczania i uczenia się języków obcych
Artykuł dotyczy kursów oraz certyfikacji po kursach języków obcych dla dorosłych na Uniwersytecie Otwartym Uniwersytetu Warszawskiego. Zaprezentowano w nim specyfikę tej jednostki jako instytucji kształcenia pozaformalnego propagującej uczenie się przez całe życie. Ponadto przedstawiono wyniki krótkiej ankiety przeprowadzonej wśród słuchaczy.
Oferta kursów języków obcych w Polsce jest coraz obszerniejsza. Obejmuje wszystkie typy edukacji i potencjalnych uczniów w każdym wieku, a osoby dorosłe mogą skorzystać z propozycji uniwersytetów otwartych działających na wielu polskich uczelniach.
Uniwersytet Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego (UOUW) jest instytucją specyficzną – odmienną od brytyjskiego Open University (www.openuniversity.edu [dostęp: 8.05.2020]), którego absolwenci uzyskują kwalifikacje i dyplomy ukończenia studiów wyższych. Nie jest on także uniwersytetem trzeciego wieku ani jednostką prowadzącą lektoraty dla studentów. Oferta UOUW skierowana jest do słuchaczy dorosłych, zazwyczaj aktywnych zawodowo, pragnących pogłębić swoją wiedzę i umiejętności w różnych dziedzinach, w tym poszerzyć znajomość języków obcych. Uniwersytet Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego jest instytucją edukacji pozaformalnej i stanowi dopełnienie oferty dydaktycznej Uniwersytetu Warszawskiego.
Z dokumentów statutowych UOUW wynika, że umożliwia on słuchaczom świadome osiąganie celów edukacyjnych i przygotowanie się do samodzielnej nauki. Pozwala na rozwój oraz nabycie wiedzy i umiejętności z wybranego zakresu, a także naukę z pominięciem barier rekrutacyjnych w postaci egzaminów wstępnych oraz posiadania określonego typu czy poziomu wykształcenia. Wreszcie proponuje kształcenie bez konieczności ubiegania się o dyplom lub stopień naukowy (www.uo.uw.edu.pl/o-uouw [dostęp: 3.10.2019]).
Oferta UOUW cieszy się dużym zainteresowaniem. W roku akademickim 2018/2019 uruchomiono łącznie 633 grupy zajęciowe, w tym 284 grupy językowe. Rok wcześniej – 610 grup, w tym 283 językowych. Jak widać, kursy językowe oferowane przez UOUW stanowią niemal połowę jego oferty edukacyjnej. Mając na uwadze fakt, że w prowadzonych tam grupach zajęciowych znajduje się średnio około 25 osób, można stwierdzić, że z kursów języków obcych UOUW w roku akademickim 2018/2019 skorzystało ponad siedem tysięcy słuchaczy. Warto wspomnieć, że grup rzeczywiście zgłaszanych jest jeszcze więcej (np. w roku akademickim 2018/2019 – 801 grup, z tego 356 kursów językowych), jednak – jak zwykle w instytucjach działających na wolnych zasadach komercyjnych – pewna ich część nie zawiązuje się ze względu na brak wystarczającej liczby chętnych. Największym zainteresowaniem cieszą się kursy języka angielskiego na różnych poziomach. Jeśli zaś chodzi o inne języki, to najpopularniejsze są kursy dla początkujących.
Zasady zgłaszania kursów oraz certyfikowania zostały stworzone przez Radę Programową Uniwersytetu Otwartego Uniwersytetu Warszawskiego. To ona określiła format i sposób przeprowadzenia egzaminu w ten sposób, że musi on nawiązywać do formy wskazanej w programie zajęć – ujętej jako „metody weryfikacji efektów kształcenia”. Egzaminy po kursach nie kończą się ocenami, a na certyfikacie widnieje jedynie informacja o pozytywnym wyniku egzaminu. Pozostałe elementy pomiaru dydaktycznego ustalają poszczególni wykładowcy i podają je w opisie kursu. Egzamin musi składać się z dwóch części – pisemnej i ustnej. Co więcej, aby móc przystąpić do egzaminu, słuchacz musi wykazać się minimum sześćdziesięcioprocentową frekwencją na zajęciach. Zaliczenie samego kursu następuje automatycznie, jeśli słuchacz uczestniczył w co najmniej połowie zajęć.
Differentia specifica kursów językowych UOUW wynika z wytycznych Rady Programowej. Stanowią one, że nie mogą to być kursy przygotowujące stricte do konkretnych egzaminów językowych, np. FCE czy DELF. Co więcej, kursy te nie są prowadzone na podstawie podręczników do nauki języków obcych. Nie mogą także stanowić powielenia lektoratów, które wykładowcy realizują ze studentami Uniwersytetu Warszawskiego. Kursy te muszą jednak kłaść nacisk na kształcenie kompetencji międzykulturowych i powinny dotyczyć określonego motywu przewodniego, np. zabytków średniowiecznej Anglii lub kuchni północnych Włoch. Oznacza to w praktyce, że na wspomnianych zajęciach z języka włoskiego słuchacze uczą się języka i kultury, poznając różnorodne przepisy kulinarne tego regionu i rozmawiając o kuchni, niekiedy nawet przygotowując dania według tych przepisów. Jeśli chodzi o preferowaną formułę prowadzenia zajęć, Katarzyna Lubryczyńska-Cichocka w pracy na temat kształcenia ustawicznego na przykładzie UOUW wykazała, że 53 proc. ankietowanych słuchaczy najchętniej uczy się, dyskutując, a 41 proc. twierdzi, że rozwija w trakcie kursów umiejętności miękkie (Lubryczyńska-Cichocka 2013: 172–173). Nie powinno zatem być zaskoczeniem, że w większości oferowane przez UOUW kursy – nie tylko językowe – mają charakter konwersatorium.
Wybrane propozycje z pierwszego trymestru roku akademickiego 2019/2020 wyraźnie pokazują, że jeśli chodzi o tworzenie kursów językowych na potrzeby słuchaczy UOUW, panują tu ogromne bogactwo i różnorodność. Można wśród nich znaleźć np. kurs English Reading Club – poczytajmy po angielsku (C1). W jego opisie jest mowa o tym, że zajęcia polegają na czytaniu wybranych utworów literackich (lub ich fragmentów) w języku angielskim i ich omawianiu. Wybrane dzieła literackie analizowane są w szerszym kontekście literacko-społeczno-historycznym i reprezentują różne gatunki, prądy czy wątki. Podczas kursu wykorzystuje się dodatkowo odniesienia intertekstualne w postaci piosenek i fragmentów filmów w języku angielskim (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5129 [dostęp: 20.10.2019]).
Inną propozycją jest kurs Hiszpania i Ameryka Łacińska – język, ludzie, wydarzenia. Kurs języka hiszpańskiego (B1/B2). W centrum zainteresowania tego kursu znajdują się sylwetki słynnych artystów wywodzących się z Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej. Są wśród nich Frida Kahlo i Diego Rivera, Luis Buñuel, Pedro Paramo, Gabriel García Márquez, Julio Cortázar. Słuchacze poznają również niektóre procesy historyczne i społeczne, m.in. źródła zróżnicowania językowego regionalnego Hiszpanii (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5266 [dostęp: 20.10.2019]).
Innym ciekawym kursem jest Buongiorno Italia! Kurs języka włoskiego dla początkujących (A1/A2). Z opisu dowiadujemy się, że jest on przygotowany z myślą o słuchaczach, którzy planując podróż do Włoch, pragną nauczyć się w krótkim czasie podstaw języka oraz przyswoić elementy kultury włoskiej. Obejmuje on m.in. zagadnienia odnoszące się do sytuacji codziennych, typowych dla odbywania podróży (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5207 [dostęp: 20.10.2019]).
Na uwagę zasługują niejednokrotnie oryginalne tytuły i ciekawe opisy, wymykające się klasyfikacji akademickiej, za to uatrakcyjniające ofertę i przyciągające słuchaczy, np. Curious Countries, Mysterious Stories – spotkania z niezwykłymi miejscami na świecie w języku angielskim (B2/C1): 1. Paris, Montmartre – skandale XIX wieku; 2. Edinburgh haunted history – nawiedzone miasto; 3. Vienna and Freud – w stolicy psychoanalizy; 4. New York City – Gwiazdka i sylwester po amerykańsku; 5. Detroit – American dream w ruinie; 6. American Food – w krainie steków (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5237[dostęp: 20.10.2019]).
Nawet pobieżna lektura opisów kursów pozwala stwierdzić, że wiele z nich łączy w sobie różnorodne elementy kulturo- i realioznawcze, jak również odwołuje się do konkretnych dziedzin, takich jak literatura, malarstwo, architektura czy filozofia.
W badaniach dotyczących pomiaru dydaktycznego zazwyczaj podkreśla się konieczność wypracowania obiektywnego modelu mającego cechy standaryzacji (Półturzycki 2002: 373). Zwraca się także uwagę na wiele zagadnień związanych z planowaniem, konstrukcją i analizą narzędzi (Niemierko 2009: 237–239). Oczywiste jest więc, że pomiar ma sens, jeśli wypracowane narzędzie jest skonstruowane poprawnie, czyli uwzględnia wszystkie kategorie celów nauczania. Ponadto musi ono być spójne z planem wynikowym, a tym samym wymaganiami edukacyjnymi na poszczególne oceny szkolne. Narzędzie ma być trafne – czyli mierzyć to, co ma mierzyć (to, czego nauczył się uczeń).
Dobrze skonstruowane, narzędzie takie umożliwia uzyskanie pełnej informacji o stopniu spełnienia wymagań edukacyjnych przez uczącego się. Może ono być też czynnikiem motywującym, a nawet wzmacniającym poczucie własnej wartości (Gębal 2019: 356–357). Narzędzie takie skłania ucznia do myślenia i analizowania, nie zaś do bezmyślnego wybierania odpowiedzi (Kubiczek 2018: 111). W wypadku języków obcych istotne jest, by forma egzaminów uwzględniała umiejętności komunikacyjne i rozwój sprawności językowych, a nie tylko wiedzę (Komorowska 2005: 73).
Powyższe zasady stosują się również do kursów językowych prowadzonych w Uniwersytecie Otwartym Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładowcy muszą bowiem przygotować szczegółowy opis kursu, obejmujący m.in. informacje o efektach kształcenia oraz o metodach ich weryfikacji, w tym o egzaminie. W opisie jednego z kursów możemy przeczytać, że „egzamin końcowy składa się z dwóch części: w pisemnej słuchacz rozwiązuje test mający na celu sprawdzenie znajomości słownictwa, zwrotów i modeli wypowiedzi, związanych z tematyką kursu; w części ustnej słuchacz bierze udział w 1–2 krótkich scenariuszach negocjacyjnych, a następnie analizuje i uzasadnia zastosowane przez siebie techniki. Egzamin w całości odbywa się w języku angielskim” (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5114 [dostęp: 20.10.2019]).
Z opisu innego kursu wynika, że część pisemna polega na tłumaczeniu fragmentu tekstu z języka angielskiego na język polski oraz na weryfikacji lub korekcie tekstu, ustna zaś sprawdza znajomość słownictwa poznanego lub utrwalonego podczas kursu. Ponadto egzamin obejmuje krótką rozmowę o typowych problemach tłumaczeniowych, m.in. na podstawie przykładów wybranych przez słuchacza (www.uo.uw.edu.pl/kurs/5126 [dostęp: 20.10.2019]).
Przytoczone opisy egzaminów językowych na UOUW pozwalają uznać, że potwierdzają one opanowanie ściśle skonkretyzowanych treści i umiejętności. Są typowymi egzaminami wewnętrznymi o charakterze testu osiągnięć. Ich formuła została ujęta w określone ramy, a zawarte w opisach informacje zdają się wyczerpywać znamiona zaplanowanego pomiaru dydaktycznego, ściśle dopasowanego do zrealizowanego na zajęciach materiału, co niewątpliwie przemawia na ich korzyść. Należy także wspomnieć, że rangę zdawanego na UOUW egzaminu podkreśla certyfikat zaprojektowany przez Państwową Wytwórnię Papierów Wartościowych.
W roku akademickim 2017/2018 na UOUW przeprowadzono 48 egzaminów z języków obcych (na 304 egzaminy w ogóle). Najwięcej było egzaminów z języka angielskiego na poziomie B2 (13 egzaminów) oraz na B2/C1 (dziewięć egzaminów). Wszystkie zakończyły się wynikiem pozytywnym. Niskie zainteresowanie egzaminami z języków obcych na UOUW skłoniło autorów niniejszego artykułu do przeprowadzenia krótkiego badania w formie anonimowej ankiety, którą zamieszczono na końcu artykułu. Badanie odbyło się w drugiej połowie kwietnia 2019 r. na próbie 132 słuchaczy (113 kobiet i 19 mężczyzn) uczęszczających na kursy języka angielskiego (poziom: A2, B1/B2, B2, B2/C1), języka francuskiego (A2/B1) oraz języka włoskiego (A1, A1/A2, A2). Autorzy chcieli się dowiedzieć, ilu słuchaczy zdawało już taki egzamin, oraz poznać powody, dla których słuchacze są (lub nie są) zainteresowani taką formą pomiaru dydaktycznego.
Na pytanie: „Czy przystępowałeś/łaś już do egzaminu na koniec kursu językowego na Uniwersytecie Otwartym?” na 132 respondentów twierdząco odpowiedziały zaledwie cztery osoby (same kobiety). Jedna przystąpiła do dwóch egzaminów z języka angielskiego (poziomy B1 i B2), kolejna z francuskiego (A2 i B1). Pozostałe zdały po jednym – z angielskiego (C1) i niemieckiego (A2). Jako motywację słuchaczki wskazały „konieczność dostarczania w pracy dokumentów potwierdzających podwyższanie kwalifikacji”. Jak widać, zdecydowana większość (128 osób) nie przystępowała do egzaminu z języka obcego na Uniwersytecie Otwartym Uniwersytetu Warszawskiego. Należałoby się zatem zastanowić, co powoduje tak niskie zainteresowanie takim potwierdzaniem swoich umiejętności.
Na pytanie, czym spowodowane było to, że ankietowani nie przystępowali do egzaminu (pytanie czwarte), większość (73 osoby) odpowiedziała, że nie widzi takiej konieczności, tłumacząc, że „nie jest im to do niczego potrzebne”, uczą się języka dla siebie, a jego znajomość nie jest wymagana w pracy zawodowej. Dalej słuchacze stwierdzali, że uczą się dla przyjemności i nie muszą potwierdzać kompetencji na egzaminie. Ponadto wskazywano, że osiągnięty poziom zaawansowania jest zbyt niski. Innym powodem był fakt, że ankietowani będą kontynuować naukę lub nie mają czasu, aby odpowiednio się do niego przygotować. Dla jednej z badanych osób byłby to „zbyt duży stres”, inna wskazała na brak wystarczającej wiedzy na temat jego formy.
Jeśli chodzi o chęć ewentualnego przystąpienia do egzaminu językowego UOUW w przyszłości (pytanie szóste), to 52 słuchaczy uwzględniło tę ewentualność, przedstawiając takie powody, jak sprawdzenie swojej wiedzy („tak, ponieważ jestem ciekawa moich postępów we włoskim”, „po roku nauki chciałabym sprawdzić swoją wiedzę”), zwiększenie motywacji do dalszej nauki, charakter certyfikacyjny egzaminu („jest to certyfikat zaświadczający o poziomie znajomości danego języka”, „będę miała dokument określający znajomość języka”) oraz potrzeba zdawania egzaminu dla celów zawodowych („tak, jeśli potrzebowałabym potwierdzenia moich kompetencji językowych do przedłożenia na uczelni, w pracy”).
Większość (77 respondentów) odpowiedziała jednak negatywnie. Słuchacze nie są zainteresowani zdawaniem egzaminu, ponieważ traktują udział w kursach językowych jako przyjemność, hobby lub formę rozwoju osobistego niewymagającą konkretnej certyfikacji. Typowa odpowiedź to: „Nie potrzebuję potwierdzenia umiejętności w takiej formie”, „Jest to mój rozwój osobisty, niewymuszony przez instytucje, gdzie trzeba przedkładać dokumenty”. Pięcioro ankietowanych wskazało koszty: „Nie przystępuję do egzaminów, ponieważ kwotę za egzamin wolę przeznaczyć na kolejny kurs”, „Uważam, że egzamin powinien być obowiązkowy i wliczony w cenę kursu bądź jego cena powinna być niższa”. Trzy osoby jako powód podały fakt nieuznawania certyfikatu UOUW na rynku pracy: „nie jest to uznana certyfikacja”, „nierozpoznawalna na świecie przez pracodawców”.
Ponadto podkreślano m.in., że „liczy się umiejętność wykorzystania języka w sytuacjach rzeczywistych”, że słuchacze uczą się „dla siebie”, zaś „egzamin i jego wynik nie zawsze odzwierciedla rzeczywiste umiejętności językowe, szczególnie w mowie i swobodnym porozumiewaniu się”. Dla niektórych słuchaczy zdawanie egzaminu jest „stresujące”, z kolei „inna forma sprawdzenia (np. test wewnętrzny) byłaby OK”. Słuchacze twierdzili również, że są świadomi swoich postępów na zajęciach i nie potrzebują egzaminu.
Autorzy ankiety chcieli się też dowiedzieć, czy – zdaniem słuchaczy – w ogóle warto zdawać egzamin po zakończeniu kursu językowego właśnie na UOUW (pytanie ósme). Aż 88 osób odpowiedziało tu pozytywnie, co stanowi niemal 70 proc. wszystkich ankietowanych. Słuchacze ci twierdzą, że „w ramach przygotowania trzeba dodatkowo powtórzyć materiał”, „egzamin potwierdza znajomość języka, ale warto go zdawać na wyższych poziomach”, egzamin może „zmobilizować do dodatkowej pracy”, może być „przydatny w karierze naukowej/zawodowej” lub „wymagany przez pracodawcę”.
Kiedy zapytano słuchaczy, czy byliby zainteresowani przystąpieniem do egzaminu z języka obcego w innej instytucji niż UOUW – i jeśli tak, to dlaczego (pytanie dziewiąte) – 75 słuchaczy (a więc niemal 60 proc.) stwierdziło, że nie zamierza przystępować do egzaminu z języka obcego także w innej instytucji. Swojego zdania nie wyraziło 19 respondentów. Oznacza to, że w przeważającej większości słuchacze UOUW uczestniczą w kursach ze względu na możliwość podniesienia swoich kompetencji językowych czy też rozwijania zainteresowań, nie zaś w celu uzyskania kwalifikacji potwierdzonych odpowiednim certyfikatem. Sens poświadczania posiadanych umiejętności w formie egzaminu, jeśli w ogóle, słuchacze widzą dopiero po osiągnięciu wyższego poziomu zaawansowania, zwłaszcza na egzaminach państwowych w uznawanych międzynarodowo instytucjach oraz gdy wymaga tego pracodawca.
Część ankietowanych (38 osób) stwierdziła, że byłaby zainteresowana przystąpieniem do egzaminu w instytucji innej niż Uniwersytet Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego. Oto niektóre odpowiedzi: „Certyfikat British Council honorowany jest w różnych miejscach”, „Egzamin musi być rozpoznawalny międzynarodowo, by porównać, sprawdzić swoje umiejętności”, „Tak, jeśli byłby to certyfikat tak jak w angielskim FCE lub podobne”, „Myślę o przystąpieniu tylko do certyfikowanego egzaminu państwowego”.
Przeprowadzona ankieta stanowi wyłącznie próbę odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące zdawania egzaminów po kursach języków obcych Uniwersytetu Otwartego Uniwersytetu Warszawskiego. Warto dodać, że jest ona jednocześnie pierwszym badaniem dotyczącym tego zagadnienia wśród słuchaczy. Autorzy niniejszego artykułu zdają więc sobie sprawę z rozmaitych niedoskonałości, jakie generować może to pierwsze podejście do problemu. Niemniej jednak doprowadziło ono do sformułowania wniosków, które w dalszej perspektywie mogą okazać się interesujące. Otóż w przeważającej liczbie słuchacze uczący się języków obcych na UOUW raczej nie są zainteresowani przystępowaniem do procesu certyfikacji w instytucji, która taką możliwość fachowo zapewnia. Jednocześnie słuchaczy cieszy fakt, że istnieje możliwość zweryfikowania swoich umiejętności na Uniwersytecie Otwartym Uniwersytetu Warszawskiego. Uzyskanie certyfikatu może jawić się zatem jako pewne uzupełnienie, a nie cel sam w sobie.
O ofercie Uniwersytetu Otwartego Uniwersytetu Warszawskiego śmiało można stwierdzić, że dobrze odpowiada na potrzeby uczących się języków obcych, szczególnie osób aktywnych zawodowo. Zaoferowano im bogaty wachlarz kursów na różnych poziomach zaawansowania oraz możliwość rzetelnego potwierdzenia swoich kompetencji. Oferta, która jest na bieżąco aktualizowana i poszerzana, wydaje się uwzględniać często bardzo specyficzne oczekiwania słuchaczy (oraz, nierzadko, niestandardowe zainteresowania prowadzących). Instytucja skutecznie uzupełnia ofertę kursów językowych Uniwersytetu Warszawskiego i doskonale wpisuje się w ideę uczenia się przez całe życie. Uniwersytet Otwarty Uniwersytetu Warszawskiego daje słuchaczom możliwość podnoszenia swoich umiejętności i kwalifikacji oraz, przede wszystkim, rozwijania własnych zainteresowań i pasji, które nie muszą być potwierdzane certyfikatem.
Ankieta dla słuchaczy UOUW na temat egzaminów i certyfikatów z języka obcego.
Ankieta dotyczy egzaminów z języków obcych i jest w pełni anonimowa
I. Na jakie kursy językowe obecnie uczęszczasz w ramach Uniwersytetu Otwartego UW? Podaj nazwę języka i poziom kursu (np. A1, B1/B2).
II. Od jakiego czasu uczęszczasz na kursy językowe na Uniwersytecie Otwartym UW?Przybliżony rok rozpoczęcia nauki na kursie językowym na UOUW: ........
III. Czy przystępowałeś/aś już do egzaminu na koniec kursu językowego na Uniwersytecie Otwartym?TAK / NIE (podkreśl właściwą odpowiedź)
IV. Jeśli JESZCZE NIE przystępowałeś/aś do egzaminu na koniec kursu językowego, wyjaśnij, czym było to spowodowane. ...............
V. Jeśli JUŻ przystępowałeś/aś do egzaminu na koniec kursu językowego na UOUW, podajJęzyk: ......... oraz poziom kursu (np. A1, B2 itd.) ............Podkreśl wynik egzaminu: pozytywny/negatywnyMotywacja wpływająca na przystąpienie do egzaminu: ............
VI. Jeśli JESZCZE NIE przystępowałeś/aś do takiego egzaminu, czy był(a)byś tym zainteresowany/a? (podkreśl właściwą odpowiedź i uzasadnij).TAK, ponieważ... / NIE, ponieważ...
VII. Jeśli JUŻ przystępowałeś/aś do takiego egzaminu, czy był(a)byś zainteresowany/a przystąpieniem do kolejnego/kolejnych egzaminów po zakończeniu odpowiednich kursów języka obcego? (podkreśl właściwą odpowiedź i uzasadnij).TAK, ponieważ... / NIE, ponieważ...
VIII. Czy, według ciebie, warto zdawać egzamin na koniec kursu językowego UOUW? (podkreśl właściwą odpowiedź i uzasadnij).TAK, ponieważ... / NIE, ponieważ...
IX. Czy był(a)byś zainteresowany/a przystąpieniem do egzaminu z języka obcego w innej instytucji niż UOUW? (podkreśl właściwą odpowiedź i uzasadnij).TAK, (do jakiego i gdzie?) ponieważ... / NIE, ponieważ...
X. METRYCZK A:1. wiek: .... 2. płeć: K/M
BIBLIOGRAFIA
2/2020
Agata Woźniak
Za każdym razem, gdy ktoś mnie pyta, ile znam języków, nie potrafię odpowiedzieć bez policzenia ich na palcach. Sześć. Sama nie wiem, jak to się stało. Zostanie poliglotką nigdy nie było moją ambicją, a nauka języków obcych – pasją. Tak po prostu wyszło.
2/2020
Małgorzata Małyska
W artykule przedstawiono elementy koncepcji uczenia języka polskiego dzieci w wieku 5–9 lat poza Polską. Koncepcja ta nawiązuje do podejścia holistycznego (Szyszko-Bohusz 1989; Schulz 2018) i koncentruje się na wykorzystaniu książki, tekstu kultury, tekstu literackiego zgodnie z prawidłowościami rozwojowymi dziecka, uwzględnia także specyfikę uczenia się języka polskiego jako odziedziczonego, drugiego, obcego.
2/2020
Nika Fronc-Iniewicz
Uczę od dawna kilku języków obcych w wielu przedziałach wiekowych, a specjalizuję się w nauczaniu dorosłych. Fascynuje mnie to, w jaki sposób dorośli przyswajają języki. Już jako dziecko zauważyłam, że elementy ekspresyjne używane przez moich nauczycieli pomagały mi w uczeniu się języków. Dużo więcej dają mi te techniki teraz, w dorosłości, gdy uczę się kolejnego języka (niemieckiego). Rozwijam więc ten sposób pracy i korzystam z wiedzy o dobrodziejstwie arteterapii, która otwiera umysły osób uczących się przez pobudzenie do aktywności obu półkul mózgowych.
2/2020
Aleksandra Raźniak
Edukacja przez działanie sprzyja nie tylko efektywniejszemu poznawaniu, ale także stosowaniu przyswojonych wiadomości i umiejętności w sytuacjach zarówno typowych, jak i wymagających kreatywnego czy krytycznego myślenia. Aktywna edukacja może być jeszcze bardziej skuteczna, jeśli działanie jest wyzwaniem, jeśli zadanie inspiruje, aktywizuje oraz motywuje ucznia do podjęcia i kontynuowania działania. Czy zatem aktywne nauczanie może być odpowiedzią na wymagania edukacji XXI w.? Czy współczesny nauczyciel jest w stanie wyzwolić w uczniach chęć do działania?
Udostępnij:
